Một số nguyên tắc khi trồng xen canh, đa canh

Một số nguyên tắc khi trồng xen canh, đa canh

Xen canh là hệ thống canh tác trồng xen 2 hay nhiều loài cây trồng trên một đơn vị diện tích đồng ruộng. Mục đích là để đạt sản lượng cao thông qua việc sử dụng hợp lý các nguồn lợi tự nhiên mà hệ thống cây trồng độc canh không đạt được.

1. Lợi ích khi phối hợp các loại cây trong cùng một đơn vị diện tích

Việc phối hợp các loại cây trong cùng một đơn vị diện tích mang lại nhiều lợi ích cho nhà vườn như:

• Tận dụng tối đa các tài nguyên ánh sáng, không gian trên mặt đất, không gian rễ, chất dinh dưỡng.
• Hạn chế sâu bệnh, hạn chế cỏ dại không mong muốn.
• Cải tạo đất, cải thiện tiểu khí hậu trong vườn, tăng cường độ ẩm cho đất.
• Tăng thêm thu nhập,…                          

2. Một số nguyên tắc cần chú ý

Để tận dụng được tối đa các lợi ích của kỹ thuật trồng xen canh, đa canh nhà vườn cần chú ý một số nguyên tắc như:

Các loại cây trồng xen có yêu cầu chất dinh dưỡng khác nhau.

Các loại cây trồng xen có bộ rễ phân bố ở các lớp đất khác nhau (không gian rễ khác nhau).

Các loại cây trồng xen có chiều cao cây khác nhau (tán không giao nhau).

Các loại cây trồng xen có thời gian sinh trưởng và thu hoạch khác nhau.

Các loại cây trồng xen cùng họ không có đặt tính tương đồng trên cùng mảnh ruộng (cùng độ cao, thời gian sinh trưởng, không gian rễ…).

Các loại cây trồng xen không đối kháng nhau.

Các loại cây trồng xen nên là các loài kết hợp tốt được với nhau.

Các loại cây trồng xen có các vai trò chức năng khác nhau nên được trồng chung với nhau: cây ăn quả, cây sinh khối, cây lấy gỗ, cây che phủ đất…

Ví dụ: không trồng xen canh đậu đỏ, đậu đen, đậu xanh, đậu nành cùng một vườn vì các loại cây cùng họ, có cùng độ cao, cùng không gian tầng rễ, cùng thời gian phát triển, nhu cầu dinh dưỡng cũng khá tương đồng.

3. Một số ngoại lệ

Các loại cây lấy sinh khối thông thường sẽ được trồng rất dày để cắt tỉa lấy sinh khối.

Các loại cây lấy gỗ yêu cầu trồng mật độ dày để tạo gỗ thẳng và đẹp.

Các loại cây thấp nhưng ưa sáng không kết hợp được cây tầng cao hơn vào cùng một diện tích.

Các cây rau kết hợp và đối kháng