Những nguyên nhân khiến cây thối rễ, kém phát triển

Những nguyên nhân khiến cây thối rễ, kém phát triển

Thối rễ là một vấn đề nghiêm trọng trong canh tác cây trồng. Thối rễ khiến cho cây suy nhược, thiếu dinh dưỡng, thiếu nước, vàng lá, rụng lá, rụng hoa, rụng quả,…

Thối rễ, vàng lá, chính là 2 từ khóa được nhắc đến nhiều nhất trong một vài năm trở lại đây. Khoảng 30 năm về trước, từ trước những năm 90 của thế kỷ trước cây trồng thường rất ít khi gặp phải những hiện tượng đó. Thế nhưng những năm gần đây, tỉ lệ cây bị thối rễ, vàng lá đặc biệt tăng cao. Đáng báo động nhất là trên những vườn cây ăn trái lâu năm.

Các vườn cây ăn trái lâu năm thường bị thối rễ bởi những nguyên nhân chính sau đây:

• 1.Đất trồng có quá nhiều hàm lượng sét
• 2.Đất vườn bị trũng nước, oi nước do thoát nước kém
• 3.Đất có tính axít (pH thấp)
• 4.Đất sử dụng quá nhiều phân, thuốc hóa học

1. Đất trồng có quá nhiều hàm lượng sét

Sở dĩ đất trồng chứa quá nhiều sét dễ làm cho cây bị thối rễ là do đất sét có độ kết dính cao nên kém thông thoáng, thoát nước chậm gây nên tình trạng ứ đọng nước vào mùa mưa làm thối rễ còn vào mùa khô thì loại đất này trở nên cứng rắn dạng cục, bề mặt nứt nẻ làm đứt rễ cây trong đất.

Mặt khác khi đất khô cứng, cằn cỗi sẽ khiến rễ cây rất khó có thể đâm sâu hút nước và dinh dưỡng. Chúng càng cố gắng đâm sâu càng bị tổn thương tạo điều kiện cho nấm hại xâm nhập.

2. Đất vườn bị ngập nước, oi nước do thoát nước kém gây ra thối rễ

Đất bị ngập nước, lớp đất mặt bị oi nước nhiều ngày khiến hàm lượng oxy trong đất bị khuếch tán hầu hết vào nước, lượng oxy lúc này giảm hơn 10.000 lần so với bình thường nên gây ra hiện tượng yếm khí cục bộ.

Khi đất bị yếm khí cục bộ sẽ khiến các chất như amoniac, hydro sunfua, sắt, mangan, metan, acetylen, ethanol gia tăng đột biến. Các hợp chất này dễ hòa tan trong nước tạo nên một môi trường bất lợi, độc hại, gây tổn thương nghiêm trọng vùng rễ, làm nhiễm độc cả cây.

Ngoài ra, trong điều kiện đất bị oi nước, khí khổng trong lá cây đóng, sự bốc thoát hơi nước giảm, quang hợp thay đổi gây ra hiện tượng “đói carbohydrate” ở rễ.

Khi đói carbohydrate các chất dinh dưỡng và các chất điều hòa sinh trưởng bị giảm do khả năng vận chuyển từ rễ lên lá kém.

Đất bị oi nước lâu ngày, nếu cây trồng trên đó không có các mô dẫn khí ở hệ thống rễ để tăng lượng oxy trong đất, sẽ khiến “đất bị ngộp thở” gây tổn thương và thối rữa bộ rễ một cách nhanh chóng.

3. Đất có tính axít (pH thấp)

Đất có tính axít, hay còn gọi là đất chua (pH<5) không gây ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển của cây, nhưng nó lại làm giảm sự hữu ích của các dinh dưỡng khoáng cung cấp cho cây. Làm giảm khả năng hấp thụ các nguyên tố N, K, Ca, Mg.

Khi đất chua, các khoáng sét trong đất bị phá vỡ, giải phóng ra các ion Nhôm tự do gây bất lợi cho cây trồng. Nếu đất chua nhiều, ion Nhôm cao sẽ gây độc cho hệ rễ, làm cho rễ bị bó và chùn lại không phát triển được, thối rễ,…

4. Lạm dụng phân bón hóa học gây thối rễ

Ba nguyên nhân ở phía trên có thể nói là do đất trồng, nhưng nguyên nhân thứ tư này lại là do con người chúng ta canh tác chưa đúng. Bón phân hóa học quá liều hoặc bón nhiều lần trong năm nhưng ít bổ sung phân hữu cơ sẽ khiến đất chai cứng, pH giảm mạnh.

Tình trạng đất như vậy, nếu gặp mưa nhiều, mưa axit sẽ làm cho rễ thối rất nhanh. Cần phải thay đổi ngay thói quen canh tác nếu không tình trạng này sẽ kéo dài mãi mãi. “Trồng chặt – chặt trồng”, tuổi thọ cây ngày càng kém theo thời gian…