Xoăn vàng lá cà chua

Tên khoa học: begomovirus

1. Triệu chứng

- Lá không có hình dạng, nhỏ hẹp và biến vàng từ mép và chóp lá lan vào giữa gân (đặc biệt là lá non).

- Lá uốn cong lên trên thành hình cái thuyền.

- Nhiễm bệnh lúc cây còn nhỏ, cây sẽ bị xoắn lá ngọn rất nhanh và không thể phát triển không có hoa quả.

2. Nguyên nhân

- Có khoảng 40 loài begomovirus gây bệnh xoăn vàng lá cà chua.

- Ở miền bắc xác định được 2 loài là:

+ Tabaco leaf curl virus (gây bệnh xoăn lá thuốc lá).

+ Tabaco yellow leaf curl vius.

- Các loài begomovirus đều có phân tử hình chùy (hình cầu kép), có bộ gen DNA sợi vòng đơn mã hóa cho khoảng 6 gen.

3. Phát sinh phát triển

- Các begomovirus cà chua không truyền qua hạt giống, không truyền qua tiếp xúc cơ học.

- Virus xâm nhập vào cây và đồng ruộng bằng bọ phấn (Bemisia tabaci).

- Bọ phấn truyền Begomovirus theo kiểu bền vững tuần hoàn.

- Lây bệnh xoăn vàng lá cà chua ở Việt Nam cho thấy: 3 - 4 bọ phấn tiếp có khả năng lây bệnh tốt. Thời kỳ tiền dục trong bọ phấn là 11 ngày.

- Ở phía Bắc Việt Nam, bệnh nặng vào tháng 8 - 12 vụ sớm, 3 - 5 vụ xuân hè. Vụ cà chính vụ bệnh cà nhẹ hơn.

4. Phòng trừ

- Trồng cách li trong nhà kính, nhà màn, loại bỏ cây bị bệnh.

- Diệt bọ phấn 15 ngày/lần, dùng giấy bạc phản xạ xua đuổi, dùng bẫy bả màu vàng.

- Dùng giống kháng chuyển gen.