Các bệnh trên cây sầu riêng

CÁC LOẠI BỆNH TRÊN CÂY SẦU RIÊNG

BỆNH CHÁY LÁ, CHẾT ĐỌT TRÊN CÂY SẦU RIÊNG CON

Biểu hiện và tác hại của bệnh cháy lá, chết đọt

Bệnh do nấm Rhizoctonia solani Kuhn gây ra, bệnh này gây hại cây sầu riêng con trong vườn ươm và cây mới trồng những năm đầu và phát triển mạnh vào mùa mưa, ban đầu xuất hiện ở một nơi sau đó nhanh chóng lan rộng dần ra xung quanh.

Trong điều kiện độ ẩm cao, thiếu ánh nắng, sợi nấm lây lan trực tiếp hoặc do hạch nấm di chuyển nhờ dòng nước hoặc do bà con dùng rơm rạ, cây cỏ khô phủ đất nhưng có chứa mầm bệnh.

Vào thời gian những ngày mưa nắng xen kẽ, lá sầu riêng trong vườn ươm bị cháy từ gốc lên và dính lại với nhau, những cây bị bệnh nặng thường sẽ rụng hết lá khiến cành cây trở nên trơ trụi.

Bệnh làm khô chết lá, chết ngọn, trường hợp nghiêm trọng cây con sẽ bị trụi lá, cây bị mất diệp lục và sẽ không thể quang hợp được, các đọt non bị thối đen khiến cây không thể sinh trưởng và phát triển bình thường.

Biện pháp phòng trừ bệnh cháy lá, chết đọt

Mật độ cây trong vườn ươm vừa phải, cũng không được tưới quá nhiều nước.

Ngăn chặn lây lan nguồn bệnh từ bên ngoài vào trong vườn trồng (từ rơm rạ, cỏ khô, nguồn nước chảy…)

Dọn sạch cỏ dại thường xuyên để vườn cây luôn thoáng mát.

Phun thuốc khi thấy cây vừa chớm bệnh bằng các loại thuốc như Validacin 5L, Copper B 75 WP, Benomyl 50 WP, Anvil 5 SC, Bononza 100 SL, Tilt Super 100 ND với liều lượng sử dụng có thể áp dụng theo trên bao bì sản phẩm, kết hợp bón phân đầy đủ cho sầu riêng con giúp cây đủ khả năng chóng chịu với mầm bệnh đặc biệt là phân hữu cơ vi sinh kết hợp với NPK.

 

BỆNH ĐỐM LÁ TRÊN CÂY SẦU RIÊNG CON.

Biểu hiện và tác hại của bệnh đốm lá

Bệnh đốm lá do nấm Phomopsis durionis gây ra, cây sầu riêng dễ bị tấn công bởi căn bệnh này, đặc biệt là thời kỳ cây con.

Khi mắc bệnh, cây sầu riêng con có biểu hiện nổi đốm màu vàng giữa lá, cây chậm phát triển, lá của cây có xu hướng rụng sớm, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự sinh trưởng và phát triển của cây

Dấu hiệu đầu tiên khi nấm bệnh tấn công là những đốm nhỏ có màu vàng hơn màu nâu như bị hoại tử, lâu dần sẽ tăng kích thước và khiến lá cây bị rụng.

Biện pháp phòng trừ bệnh đốm lá 

Thường xuyên theo dõi cây để phát hiện sâu bệnh gây hại, nếu phát hiện lá bị bệnh tấn công thì nhanh chóng ngắt bỏ đi, tiêu hủy an toàn để tránh tình trạng lây lan trong vườn.

Theo Tiến sĩ Đinh Văn Đức, khi cây xuất hiện bệnh bà con nên dùng thuốc Difenoconazole hoặc Mancozeb + Meta Laxyl hoặc Copper Hydroxide phun trên lá 2 lần cách nhau 7-10 ngày để trị bệnh cho cây.

Bón phân đầy đủ, cân đối cho cây, không bón nhiều phân đạm kết hợp bổ sung phân hữu cơ vi sinh cho cây để cây đủ dinh dưỡng phát triển và khả năng kháng bệnh tốt hơn.

BỆNH THỐI RỄ 

Biểu hiện và tác hại

Bệnh do nấm mang tên Pythium Complectens có sẵn trong đất vườn quá ẩm ướt, nấm tấn công toàn bộ rễ của cây sầu riêng con khiến rễ không thể hút chất dinh dưỡng, dẫn đến việc cành bị héo úa lá chuyển vàng và rụng, sau đó cây kiệt sức dần mà chết.

Biện pháp phòng trừ 

Do bệnh thường tấn công từ rễ của cây nên bà con rất khó phát hiện, đến khi nhận thấy biểu hiện của bệnh trên cây thì tình trạng của cây sầu riêng con đã trở nên trầm trọng, khó có thể hồi phục, vì thế để phòng tránh bệnh từ đầu cũng như hạn chế việc lây lan, bà con nên chú ý những vấn đề sau đây:

Trước khi trồng phải cày xới đất vườn thật kỹ rồi phơi ngoài nắng nhiều ngày, thậm chí nhiều tháng để tiêu diệt mầm bệnh có sẵn trong đất.

Đối với những cây sầu riêng con đã bị bệnh nặng và chết nên nhanh chóng nhổ bỏ hết gốc rễ đem tiêu hủy ngoài khu vực vườn trồng.

Thoát nước tốt cho vườn trồng, không để vườn bị ngập úng chống nước chảy tràn trên vườn trồng.

Dùng thuốc để phòng trừ nấm gây bệnh thối rễ trên cây sầu riêng con như Ridomil Gold, Agrifos và Aliette, hay thuốc Actinovate. Ngoài ra việc bón phân cho cây con đặc biệt là phân hữu cơ vi sinh sẽ giúp tăng cường lượng vi sinh vật có lợi trong đất, giúp cây sầu riêng con đủ dinh dưỡng phát triển và chống chịu mầm bệnh tốt hơn.

BỆNH THÁN THƯ

Biểu hiện và tác hại 

Bệnh do nấm Colletotrichum gloeosporioidess gây ra, bệnh xuất hiện và nhanh chóng lây lan nặng trên cây con, vườn ươm đặc biệt là đầu mùa mưa và những ngày có sương. Khi mắc bệnh lá cây sầu riêng con sẽ có những đốm bệnh lõm màu nâu, từ bên ngoài bìa và chóp lá rồi lan vào trong, lá héo rồi rụng dần, trường hợp cây bệnh nặng sẽ khô héo mà chết.

Biện pháp phòng trừ

Bà con nên lựa chọn giống sầu riêng có khả năng chống sâu bệnh cao

Thường xuyên thăm vườn, đặc biệt trong giai đoạn vườn ươm, phát hiện và tiêu hủy những cây nhiễm bệnh để tránh tình trạng lây lan.

Sử dụng những loại thuốc để phòng trị bệnh thán thư gây hại trên cây sầu riêng con như Carbenzim, Manozeb, Bendazol, Bendazol…

Bón phân cân đối cho cây đặc biệt là bón nhiều phân hữu cơ vi sinh tạo vườn cây thông thoáng, mật độ cây vừa phải và cung cấp đầy đủ nước cho cây vào mùa khô nhưng vẫn đảm bảo thoát nước tốt cho vườn trồng.

Để chăm sóc tốt cho cây sầu riêng con, ngoài những biện pháp phòng trừ cụ thể đối với các bệnh thường gặp, bà con nên chú ý đến những giải pháp chung sau đây:

Mật độ cây sầu riêng từ khi lập vườn phải phù hợp, khoảng cách là từ 8-12m/cây và 120 cây/ha để cây sầu riêng có môi trường sinh trưởng tốt nhất. Ngoài ra, để tránh lãng phí diện tích đất trồng khi cây sầu riêng còn nhỏ bà con có thể trồng xen với những loại cây trồng khác như cây họ đâu hoặc rau màu.

Bà con nên thường xuyên kiểm tra vườn trồng và vệ sinh thông thoáng, đảm bảo không cho mầm bệnh có nơi ẩn náo.

Đảm bảo lượng nước tưới hợp lý cho cây sầu riêng con và không để tình trạng ngập úng vườn diễn ra, sẽ khiến mầm bệnh dễ tích tụ và lây lan.

Ngoài việc sử dụng những loại thuốc đặc trị đối với từng loại bệnh thì bà con cũng nên bổ sung dinh dưỡng cho cây thông qua việc bón phân giúp cây tăng sức đề kháng chống chịu bệnh tật. Có thể bón kết hợp phân NPK với phân hữu cơ vi sinh để giảm lượng phân hóa học sử dụng dễ gây ô nhiễm môi trường và dung phân hữu cơ còn giúp bổ sung vi sinh vật có lợi cho đất, giúp cải tạo đất trồng.

 

Lưu ý: Khi bà con sử dụng phân hữu cơ vi sinh để bón cho cây sầu riêng con thì nên lựa chọn dòng sản phẩm uy tín, có nguồn gốc và thành phần rõ ràng để tránh dùng phải phân kém chất lượng khiến đất bị nhiễm độc, suy thoái đất và ảnh hưởng đến cây trồng. Ngoài ra bà con nên thay đổi thói quen sử dụng phân chuồng tươi chưa qua xử lý để bón cho cây, do phân chưa được ủ hoai chứa rất nhiều vi sinh vật gây bệnh dễ xâm nhập và tấn công cây sầu riêng con. Thay vào đó với dòng phân hữu cơ vi sinh được bổ sung lượng vi sinh vật có lợi, đảm bảo chất lượng và không gây mùi hôi thối đã ra đời sẽ giúp bà con dễ dàng hơn trong việc lựa chon phân bón hữu cơ vi sinh để sử dụng.

 

CÁC LOẠI BỆNH TRÊN CÂY SẦU RIÊNG TRƯỞNG THÀNH

BỆNH XÌ MỦ CHẢY NHỰA.

Nguyên nhân bộc phát bệnh

Nguồn bệnh Phytopthora đã có sẵn trong vườn do trồng cây sầu riêng trên nền đất cũ đã trồng các cây là ký chủ của nấm Phytophthora như các cây cao su, hồ tiêu, dừa… trước đây.

Nấm bệnh dễ dàng xâm nhập khi nhiệt độ thấp, độ ẩm cao, mưa nhiều, gió nhiều, mật độ trồng cây quá dày đặt lại không tỉa cành tạo tán…Vườn sầu riêng trồng thấp hơn so với vườn khác, nước mưa chảy tràn lan từ vườn trên xuống, tích tụ mầm bệnh vào đất và khi bị ngập trong nước, sầu riêng sẽ dễ bị nhiễm bệnh hơn.

Những vườn sầu riêng đã già cỗi (trên 25 năm tuổi), khả năng chống chịu bệnh của cây sẽ kém. Nếu bệnh tấn công những cành bên trên sẽ khó phòng trị do lúc này sầu riêng rất cao (trên 15m), từ đó sẽ trở thành các ổ bệnh lây lan sang các vườn trồng khác cũng như những vườn trồng sau. Đặc biệt khi bà con dùng loại giống kém chống chịu bệnh, cây ra quả quá nhiều hoặc cây sau khi thu hoạch sẽ khiến mầm bệnh dễ bị tấn công.

Ngoài ra do bà con không kiểm tra thường xuyên vườn trồng, không phát hiện bệnh kịp thời sẽ khiến bệnh ngày càng trầm trọng và khó trị.

 

Biểu hiện bệnh

Trên thân cành	Thân cành của cây khô ráo nhưng có vết nứt hoặc chảy nhựa, bà con nên dùng dao cạo bỏ phần mô mặt bị chết phía trên, nếu thấy có màu nâu, thâm đen, hư hại thì đây chính là biểu hiện của bệnh.
Trên lá	Bệnh tấn công cây sẽ khiến lá có những chấm đỏ màu nâu, sung nước và lan rộng nhanh nếu điều kiện không khí có độ ẩm cao, sau cùng sẽ trở thành những chấm tròn màu nâu đen, sủng nước và rìa chuyển sang màu vàng nhạt nhỏ.
Trên quả	Là những đốm đen nhỏ sủng nước và lan rộng nhanh, nấm tạo thành một lớp màu trắng xám với nhiều bào tử bên trên bề mặt của quả và có thể lây lan qua gió mưa.

 

Tác hại của bệnh 

Bệnh bắt đầu tấn công từ cuống lá, cành non làm phần phía trên héo nhanh, rũ và chết dần. Khi tấn công quả bệnh sẽ hình thành vết thối dần lan rộng và sâu làm hỏng phần bên trong của quả. Trên vỏ cây khó phát hiện bệnh sớm cho đến khi có hiện tượng chảy nhựa từ vết loét, nếu vết loét nhỏ và được phát hiện sớm thì việc phòng trừ sẽ nhanh và hiệu quả hơn, nhưng khi vết loét lan rộng, nhiều vết loét nhập lại với nhau hủy hoại vỏ cây, việc phòng trừ sẽ khó khăn hơn, tốn kém, cây khó hồi phục và trở nên suy yếu, thậm chí cây sầu riêng có thể chết nếu cây không thể vận chuyển được nước và chất dinh dưỡng.

Để phòng trừ bệnh xì mủ, chảy nhựa trên cây sầu riêng bà con nên:

Tuyển chọn những giống sầu riêng sạch và có khả năng chống chịu với nấm bệnh Phytophthora như giống sầu riêng lá quéo, sầu riêng tứ quý, có thể dùng loại này để làm gốc ghép nhằm tăng khả năng chống bệnh cho cây sầu riêng.

Vườn trồng phải đảm bảo độ cao so với mực nước từ 70-100 cm, kết hợp hệ thống tưới tiêu và thoát nước tốt, hạn chế độ ẩm cao cho vườn, đặc biệt là mùa mưa.

Trồng cây với mật độ vừa phải để vườn được thông thoáng, sau mỗi mùa vụ cần tỉa cành, tạo tán, đảm bảo đủ ánh sáng tránh mầm bệnh sinh sôi, tạo điều kiện thuận lợi cho cây sầu riêng phát triển.

Sau khi tiêu diệt những bộ phận bị bệnh của cây bà con không nên vứt bừa bãi, cần nhanh chóng tiêu hủy triệt để, tránh mầm bệnh lây lan.

Dùng thuốc phòng trừ bệnh hại:

• Phun tán cây với các loại thuốc như Ridomil MZ-72 WP liều lượng 20-30g/10 lít nước, hoặc Aliette 80 WP, liều lượng 15-25g/10 lít nước hoặc Phosphonate với liều lượng 10-20 ml/10 lít nước phun ướt toàn cây.
• Thân cành: Bà con dùng dao cạo bỏ hết phần vỏ bị thối nâu rồi dùng Ridomil 20-30g/1 lít nước hoặc Aliette 10-20g/ 1 lít nước bôi lên vết bệnh.

Tuy nhiên việc dùng thuốc phun lên tán cây hay bôi trực tiếp có phần không hiệu quả do nấm Phytophthora gây bệnh thường xuất hiện trong mùa mưa, thuốc phun hoặc bôi sẽ nhanh mất tác dụng, chưa kể sầu riêng trưởng thành lại cao rất khó phun thuốc điều trị. Thay vào đó bà con có thể dùng phương pháp chích thuốc bằng ống tiêm sẽ đưa ra hiệu quả điều trị tốt hơn, cây nhanh hồi phục và nhanh khỏi bệnh. Loại thuốc đang được sử dụng rộng rãi cho phương pháp này là Phosphonate. Kỹ thuật tiêm thuốc bà con có thể áp dụng như sau:

Vị trí	Đối với những cây đã bị bệnh xì mủ, nên tiêm trên hoặc dưới vết bệnh cách 50 cm. Nếu cây bị bệnh nặng thì tiêm xung quanh thân cây và dưới các nhánh lớn.
Cách tiêm	Bà con dùng khoan tay có đường kính 4-5mm (không nên dùng loại lớn hơn tránh chảy thuốc ra ngoài), khoan sâu 3-4 mm rồi gắn mũi tiêm chứa thuốc vào, gắn chặt và tháo khóa hãm ra, lò xo ở đuôi bơm tiêm sẽ nén thuốc ngấm từ từ bào thân cây khoảng 20 phút.
Liều lượng	Tùy vào mức độ bệnh và tình trạng cây để có lương tiêm thích hợp, đối với những cây 7- 8 năm tuổi bà con có thể dùng khoảng 40 ml/cây (4 mũi tiêm)
Thời điểm	Bà con chỉ nên tiêm thuốc vào buổi sáng và kết thúc trước 19 giờ vì buổi chiều tối mức độ hấp thụ thuốc của cây sẽ kém hơn buổi sáng. Tránh tiêm thuốc vào những ngày mưa to, chỉ nên tiêm vào những ngày nắng thuốc sẽ ngấm nhanh hơn. Thường tiêm thuốc cho cây ở 2 thời điểm tháng 5 và tháng 10, ngoài ra tùy vào tình trạng bệnh và tuổi của cây mà liệu lượng có thể tăng lên từ 3-4 lần/năm.

 

Ngoài ra, bà con nên giúp cho đất vườn trở nên tơi xốp cũng như bổ sung thêm dinh dưỡng giúp cây khỏe mạnh và khả năng chống chịu bệnh tốt hơn bằng cách bón phân cho cây sầu riêng đặc biệt là phân hữu cơ vi sinh. Lượng phân vi sinh có thể sử dụng là 100kg phân hữu cơ/cây/năm.

BỆNH CHÁY LÁ, CHẾT ĐỌT TRÊN CÂY SẦU RIÊNG

Nguyên nhân gây bệnh

Bệnh do nấm Rhizoctonia solani Kuhn gây ra, không những gây hại cây sầu riêng con trong vườn ươm và cây mới trồng những năm đầu mà còn gây hại trên cả cây lớn, bệnh thường xuất hiện và phát triển mạnh trong mùa mưa, xuất hiện ở một nơi sau đó lan rộng dần ra xung quanh.
Trong điều kiện độ ẩm cao, thiếu ánh nắng, sợi nấm lây lan trực tiếp hoặc do hạch nấm di chuyển nhờ dòng nước hoặc do bà con dùng rơm rạ, cây cỏ khô phủ đất nhưng có chứa mầm bệnh.

Biểu hiện của bệnh

Cây sầu riêng nhỏ: Vào thời gian những ngày mưa nắng xen kẽ, lá sầu riêng trong vườn ươm bị cháy từ gốc lên và dính lại với nhau, những cây bị bệnh nặng thường sẽ rụng hết lá khiến cành cây trở nên trơ trụi.
Cây trưởng thành: Bệnh lan dần từ lá già bên dưới lên trên làm các lá như bị phỏng nước sôi, sau đó có màu vàng nâu, cuối cùng chuyển sang màu trắng xám. Các lá thường dính lại với nhau, khi gỡ ra thấy có tơ màu vàng nâu kết dính các lá lại với nhau thành chùm như tổ kiến, đôi khi có những hạch tròn màu nâu nhạt, khi bệnh nặng lá sẽ rụng. Nếu gặp mưa dầm, độ ẩm không khí cao thì vết bệnh có màu đen và nhũn ra. Bệnh thường phát sinh ở những cành nhiều lá, ban đầu chỉ là những vết bệnh nhỏ, càng về sau bệnh sẽ làm cho cành và nhánh cây bị nhỏ lại.

Tác hại của bệnh

Bệnh làm khô chết lá, chết ngọn, trường hợp nghiêm trọng cả tán cây bị trụi lá, cây bị mất diệp lục và sẽ không thể quang hợp được, các đọt non của cây bị thối đen khiến cây không thể sinh trưởng tiếp, ảnh hưởng đến ra hoa kết quả.

 

Để phòng trừ bệnh cháy lá, chết đọt trên cây sầu riêng bà con nên:

Ngăn chặn lây lan nguồn bệnh từ bên ngoài vào trong vườn trồng (từ rơm rạ, cỏ khô, nguồn nước chảy…)

Thu dọn các lá rụng ở vườn mang đi tiêu hủy, dọn sạch cỏ dại thường xuyên để vườn cây luôn thoáng mát.

Mật độ cây trong vườn ươm vừa phải, cũng không được tưới quá nhiều nước.
Phun thuốc khi thấy cây vừa chớm bệnh bằng các loại thuốc như Validacin 5L, Copper B 75 WP, Benomyl 50 WP, Anvil 5 SC, Bononza 100 SL, Tilt Super 100 ND với liều lượng sử dụng có thể áp dụng theo trên bao bì sản phẩm.

Những dấu hiệu ban đầu của bệnh khá mờ nhạt nên bà con dễ nhầm lẫn với chứng thiếu dinh dưỡng hoặc một số vết chích do côn trùng để lại, đến khi phát hiện thì bệnh đã trở nặng, khó chữa trị dứt điểm và khá là tốn kém vì vậy bà con nên lưu tâm thăm vườn và quan sát thường xuyên đặc biệt là trong giai đoạn ra hoa kết trái. Ngoài ra để cây đủ sức chống lại mầm bệnh, bà con nên cung cấp cho cây đủ lượng chất dinh dưỡng giúp cây sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh, đặc biệt là phân hữu cơ vi sinh.

BỆNH NẤM HỒNG TRÊN CÂY SẦU RIÊNG

Biểu hiện và tác hại của bệnh

Nấm thường tạo một lớp tơ lúc đầu có màu trắng đục, sau đó chuyển sang màu hồng nhạt phát triển xung quanh vỏ cành cây. Nấm hút dinh dưỡng làm vỏ cành chỗ bị hại khô và rụng lá, cuối cùng làm cành chết khô. Nấm bệnh thường xuất hiện trên các cành nhỏ mọc ngang ở nơi phân cành.

Khi bệnh mới xâm nhập, đầu tiên những sợi nấm màu trắng phát triển trên vỏ cây, sau đó hình thành lớp nấm dạng phấn hồng bao phủ bên ngoài vỏ cây. Bên dưới lớp phấn phủ này mô vỏ của cây bị thâm và thối làm cho cây không thể vận chuyển nước và chất dinh dưỡng, dần dần sẽ khiến cành khô và chết.

Bệnh khi đã xâm nhập vào cây nếu gặp điều kiện thích hợp sẽ dễ dàng lây lang qua bào tử bay trong không khí do mưa gió.

Để phòng trừ bệnh nấm hồng trên cây sầu riêng bà con nên:

Để chống mầm bệnh phát triển, bà con nên trồng cây với mật độ thưa, tỉa cành định kỳ để vườn được thông thoáng.

Những cành bệnh nặng và chết do bệnh nên nhanh chóng cắt bỏ và tiêu hủy tránh việc lây lan. Nơi vết cắt cần được quét vôi thuốc để tránh việc mầm bệnh xâm nhập.
Phun ngừa các loại thuốc như Hạt vàng 50 WP 10-20g/bình 8 lít, Bonanza 10-20 g/bình 8 lít, Rovral 10-20 g/bình 8 lít, Metazeb 72 WP 20-25g/bình 8 lít, hoặc bà con có thể quét thuốc lên vết bệnh khi bệnh mới xuất hiện và ở các vị trí bệnh có thể xuất hiện.

Ngoài ra bà con nên kết hợp với việc cung cấp chất dinh dưỡng cho cây thông qua việc bón phân đế cây có thể sinh trưởng và phát triển tốt, đủ khả năng để chống lại mầm bệnh, một trong những loại phần bà con có thể sử dụng đó là phân hữu cơ vi sinh.

 

BỆNH NẤM TRÁI 

Biểu hiện và tác hại của bệnh

Bệnh này do nấm Phytophthora palmivora gây ra, bệnh hại ở tất cả các giai đoạn phát triển của quả nhất là vào mùa mưa, vào những ngày trời lạnh, có ẩm độ cao thể hiện nhiều sợi nấm màu trắng bao phủ vết bệnh như mạng nhện. Bệnh nặng thì thối cả quả và lây lang sang các quả khác.

Khi quả bị bệnh tấn công sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nấm gây bệnh xâm nhập vào trái thông qua những vết đục.

Bệnh nấm trái không chỉ tấn công trên trái mà còn tấn công lên thân cây làm cho cây đổi màu khi nhiễm bệnh nặng vết bệnh dần chuyển sang màu nâu đỏ, vỏ thân nứt ra chảy nhựa vàng, ảnh hưởng mạch dẫn của cây làm lá cây vàng úa rồi rụng dần.

Bệnh thường xuất hiện từ phần đít trái, ban đầu chỉ là một chấm nhỏ sau đó nhanh chóng lan rộng và ăn sâu vào cuống và thịt trái, khiến trái bị hỏng và có mùi hôi thối.

Để phòng trừ bệnh nấm trái trên cây sầu riêng bà con nên:

Vệ sinh vườn, tạo điều kiện thông thoáng cho vườn cây, tỉa cành theo định kỳ, thu gom lá mục và rác.

Khi tỉa trái đợt cuối, bà con nên tiến hành bao trái lại nhằm hạn  chế sự tấn công của sâu bệnh. Nếu phát hiện vườn cây bị bệnh, cần nhanh chóng loại bỏ những trái hư hỏng ra khỏi vườn, tiêu hủy an toàn để tránh mầm bệnh lây lan.

Khi cây bị bệnh có thể phun đều lên tán các loại thuốc như: Curzate M8 72W, Ridomil MZ 50 WP hoặc Aliette 80 WP liều lượng 10-20 g/8 lít với liều lượng 15-20 ngày/lần

Ngoài ra bà con nên bón phân để cung cấp thêm chất dinh dưỡng cho cây, để cây có thể sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh, đủ khả năng chống lại mầm bệnh.

BỆNH ĐỐM LÁ TRÊN CÂY SẦU RIÊNG

Biểu hiện và tác hại của bệnh

Bệnh đốm lá do nấm Phomopsis durionis gây ra, cây sầu riêng có biểu hiện đốm giữa lá to bằng hạt đỗ màu vàng, cây chậm phát triển, khi bị tấn công lá của cây có xu hướng rụng sớm, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp cuả cây, bệnh thường nghiêm trọng hơn khi cây sầu riêng còn nhỏ.

Dấu hiệu đầu tiên khi nấm bệnh tấn công là những đốm nhỏ có màu vàng hơn màu nâu như bị hoại tử, lâu dần sẽ tăng kích thước và khiến lá cây bị rụng.

 

Để phòng trừ bệnh đốm lá trên cây sầu riêng bà con nên:

Theo dõi cây để phát hiện sâu bệnh gây hại, nếu phát hiện lá bị bệnh tấn công thì nhanh chóng ngắt bỏ đi, tiêu hủy an toàn để tránh tình trạng lây lan trong vườn.

Theo Tiến sĩ Đinh Văn Đức, khi cây xuất hiện bệnh bà con nên dùng thuốc Difenoconazole hoặc Mancozeb + Meta Laxyl hoặc Copper Hydroxide phun trên lá 2 lần cách nhau 7-10 ngày để trị bệnh cho cây.

Bón phân đầy đủ, cân đối cho cây, không bón nhiều phân đạm kết hợp bổ sung phân hữu cơ vi sinh cho cây để cây đủ dinh dưỡng phát triển và khả năng kháng bệnh tốt hơn.

BỆNH VÀNG LÁ 

Biểu hiện và tác hại của bệnh

Bệnh vàng lá trên cây sầu riêng do nấm Phythophthora và Fusarium gây ra, khi bệnh tấn công lá bắt đầu ngả vàng sau đó rụng dần, ảnh hưởng đến khả năng quang hợp của cây, khiến cây khó sinh trưởng và phát triển tốt.

Ban đầu bệnh sẽ tấn công vào rễ cây, các rễ non bị thối có màu nâu đen, rễ chết dần khiến cho cây chậm phát triển, sau đó dần lây lan tới phần thân cây phía trên khiến chảy nhựa thân, còn lá cây sẽ dần ngả vàng, sau đó rụng dần, thậm chí cây có thể chết nếu bệnh đã quá nặng.

Để phòng trừ bệnh vàng lá trên cây sầu riêng bà con nên:

Theo Tiến sĩ Đinh Văn Đức khi vườn sầu riêng bị nhiễm bệnh vàng lá để khắc phục bà con nên tiến hành những công việc như sau:

Nếu pH đất trồng quá thấp cần bón vôi bột cho cây để nâng pH cho cây trồng.
Thường xuyên vệ sinh vườn trồng, tiến hành tỉa cành tạo tán để vườn cây trở nên thông thoáng, tránh mầm bệnh xâm nhập tấn công cây trồng.

Thoát nước tốt cho vườn trồng, không để vườn bị ngập úng chống nước chảy tràn trên vườn trồng.
Nếu vườn sầu riêng bị mắc bệnh, bà con nên nhanh chóng dùng Cymoxanil + Mancozeb + Metalaxyl để tưới vùng gốc rễ cho cây và phun lên tán cây theo nồng độ khuyến cáo ghi trên nhãn thuốc, khoảng 2-3 lần, mỗi lần cách nhau 10-15 ngày.

Hằng năm trước khi bước vào mùa mưa, bà con nên bón phân chuồng hoặc phân hữu cơ vi sinh với nấm đối kháng Trichoderma bón cho cây nhằm ngăn chặn mầm bệnh xâm nhập vào vườn, tấn công rễ cây.

Để chăm sóc tốt cho cây sầu riêng, ngoài những biện pháp phòng trừ cụ thể đối với các bệnh thường gặp, bà con nên chú ý đến những giải pháp chung sau đây:

Mật độ cây sầu riêng từ khi lập vườn phải phù hợp, khoảng cách là từ 8-12m/cây và 120 cây/ha để cây sầu riêng có môi trường sinh trưởng tốt nhất. Ngoài ra, để tránh lãng phí diện tích đất trồng khi cây sầu riêng còn nhỏ bà con có thể trồng xen với những loại cây trồng khác như cây họ đâu hoặc rau màu.

Bà con nên thường xuyên kiểm tra vườn trồng và vệ sinh thông thoáng, đảm bảo không cho mầm bệnh có nơi ẩn náo.

Đảm bảo lượng nước tưới hợp lý cho cây sầu riêng con và không để tình trạng ngập úng vườn diễn ra, sẽ khiến mầm bệnh dễ tích tụ và lây lan.

Ngoài việc sử dụng những loại thuốc đặc trị đối với từng loại bệnh thì bà con cũng nên bổ sung dinh dưỡng cho cây sầu riêng thông qua việc bón phân giúp cây tăng sức đề kháng và khả năng chống chịu bệnh tật. Có thể bón kết hợp phân NPK với phân hữu cơ vi sinh để giảm lượng phân hóa học sử dụng dễ gây ô nhiễm môi trường và dùng phân hữu cơ còn giúp bổ sung vi sinh vật có lợi cho đất, giúp cải tạo đất trồng.

 Lưu ý: Khi bà con sử dụng phân hữu cơ vi sinh để bón cho cây sầu riêng con thì nên lựa chọn dòng sản phẩm uy tín, có nguồn gốc và thành phần rõ ràng để tránh dùng phải phân kém chất lượng khiến đất bị nhiễm độc, suy thoái đất và ảnh hưởng đến cây trồng. Ngoài ra bà con nên thay đổi thói quen sử dụng phân chuồng tươi chưa qua xử lý để bón cho cây, do phân chưa được ủ hoai chứa rất nhiều vi sinh vật gây bệnh dễ xâm nhập và tấn công cây sầu riêng con. Thay vào đó dòng phân hữu cơ vi sinh với 90% phân gà nguyên chất còn bổ sung lượng vi sinh vật có lợi, đảm bảo chất lượng và không gây mùi hôi thối đã ra đời sẽ giúp bà con dễ dàng hơn trong việc lựa chon phân bón hữu cơ vi sinh để sử dụng.