Phòng trừ bệnh vàng lá thối rễ trên cây sầu riêng

Phòng trừ bệnh vàng lá thối rễ trên cây sầu riêng

Sầu riêng trồng nhiều ở ĐBSCL và miền Đông Nam Bộ. Những năm gần đây diện tích cây sầu riêng gia tăng nhanh do lợi nhuận cao, nhiều diện tích trồng tiêu ở miền Đông và Tây Nguyên chuyển sang trồng sầu riêng do giá tiêu rẻ và dịch bệnh chết nhanh. Việc mở rộng diện tích, đầu tư thâm canh cao để nhanh thu lợi làm phát sinh nhiều loại sâu bệnh hại, trong đó bệnh Vàng lá - Thối rễ là loại bệnh hại gây nhiều lo lắng cho nhà vườn trồng sầu riêng.

Bệnh Vàng lá Thối rễ cây sầu riêng do nấm Phytophora palmivora gây ra, bệnh gậy hại cho vườn sầu riêng từ lúc mới trồng cho đến khi cây cho trái. Bệnh nhẹ thì làm cây vàng lá, sinh trưởng kém, giảm năng suất và chất lượng trái. Bệnh nặng làm thối cả bộ rễ và chết cả cây và lây lan các vườn khác, gây thiệt hại kinh tế lớn vì chi phí đầu tư cho việc lập vườn trồng cây là rất cao. Xin giới thiệu bà con biện pháp phòng trừ bệnh Vàng lá Thối rễ hiệu quả cho vườn sầu riêng của mình.

1. Triệu chứng nhận biết bệnh Vàng lá - Thối rễ

• Triệu chứng trên cây: Bệnh nhẹ cây ra đọt non chậm, hoặc không ra đọt so với cây bình thường, lá hơi bị vàng, chóp lá bị cháy. Khi bệnh nặng cả cây bị vàng lá và rụng nhiều, cây còi cọc, các nhánh non đầu cành bị rụng hết lá và khô chết.
• Triệu chứng trên rễ: khi xới lớp đất mặt sẽ thấy phần rễ mền bị thối có màu nâu, vỏ rễ bị tuột ra. Bệnh nặng làm rễ lớn bị thối đen và khô, mất khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng nuôi cây, cây trở nên còi cọc, rụng lá. Toàn bộ rễ cái bị chết dẫn đến chết cả cây.

Lá đọt bị vàng và cháy chóp lá

Rễ cái bị thối đen, mạch dẫn hóa nâu

2. Tác nhân gây bệnh và điều kiện phát triển

• Tác nhân trực tiếp gây bệnh là do các loại nấm Fusarium, Pythium, Phytophthora, trong đó nấm Phytophthora palmivora là chủ lực, ngoài ra tuyến trùng gây tổn thương rễ tạo điều kiện nấm bệnh xâm nhiễm nhanh hơn.
• Điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển gồm:
  • Nguồn bệnh trong vườn: Ở miền Đông và Tây Nguyên, phần lớn các vườn sầu riêng được trồng trên các vườn hồ tiêu cũ. Khi trồng mới sầu riêng bà con không tiến hành xử lí đất vườn nên nấm bệnh, tuyến trùng ở trong đất không bị tiêu diệt. Chúng tiếp tục phát triển gây hại lên cây sầu riêng. Miền Tây thì tàn dư thực vật nhiễm bệnh bỏ trong mương vườn, bệnh lây lan qua nước tưới, dòng chảy mương vườn.
  • Vườn thoát nước kém, bị ngập úng trong mùa mưa: Nấm Phytophthora xâm nhiễm rễ cây bằng động bào tử có roi bơi được trong nước, mùi rễ cây ngập nước hấp dẫn chúng đến tấn công và lây lan khắp nơi. Rễ cây bị ngập thiếu ôxy để hô hấp, chất độc tích lũy trong đất lâu ngày làm rễ bị ngộ độc và suy yếu, dễ bị nấm tấn công. Miền Đông mô trồng là mô âm dễ bị úng rễ khi mưa nhiều.
  • Đất trồng thiếu phân hữu cơ, bón phân hóa học thời gian dài làm đất bị chua, đất dẽ chặt, ít vi sinh vật có lợi, pH thấp < 5 là điều kiện thuận lợi cho nấm bệnh phát triển.

pH<4 rễ phát triển kém, rễ bị thối đen do nấm bệnh

3- Biện pháp phòng trừ

3.1. Biện pháp canh tác

• Với vườn chuẩn bị trồng: Đất trồng tiêu phải thu gom tiêu hủy gốc tiêu bị bệnh, vun mô, đánh rãnh thoát nước không cho ngập úng trong mùa mưa, bón lót phân chuồng, phân hữu cơ + vôi vào hố trước khi trồng, trồng cây giống sạch bệnh. Sau đó tiếp tục các biện pháp canh tác và xử lý thuốc như vườn đã trồng cây.
• Với vườn đã trồng : xem lại hệ thống thoát nước, không để ngập úng kéo dài trong mùa mưa, vệ sinh vườn, nguồn nước tưới sạch bệnh. Trồng cỏ hợp lý để giử ẩm trong mùa nắng và chống xói mòn trong mùa mưa.
• Bón bổ sung phân chuồng, bón vôi hằng năm để giúp đất tơi xốp, tăng pH của đất, hạn chế các loại nấm bệnh trong đất (pH từ 5-6 là tốt nhất). Bón Hợp Trí Super Humic (10kg/ha/lần) kết hợp nấm đối kháng Trichoderma vào các đợt bón phân trong năm (có thể giảm 2-3 tấn phân chuồng hoai mục) giúp tốt đất, tốt cây.

pH = 5 -5.5 rễ cây phát triển rất tốt

3.2. Biện pháp xử lý thuốc trừ bệnh

• Phòng bệnh: Tưới Eddy 72WP + Hợp Trí Super Humic (500g + 500g/ 200 lít), tưới 10-15 lít/ cây tùy tuổi cây. Tưới 2-3 lần trong năm vào đầu, giửa và cuối mùa mưa. Kết hợp phòng trừ nấm Phytophthora trên thân cành (gây bệnh nứt vỏ chảy nhựa) bằng quét Norshield 86.2WG (50g/ lít nước) và trên lá (gây bệnh thối lá ,thối trái) bằng phun Phytocide 50WP + Kaliphos (150g + 500ml/200 lít). Cây giống đem từ nơi khác về cũng phải xử lý tưới Eddy 72WP để hạn chế mầm bệnh trong bầu đất.
• Xử lý các tác nhân gây vết thương, mở đường cho nấm bệnh xâm nhiểm vào cây như tuyến trùng rễ, mối, sùng trắng, xén tóc . Dùng Carbosan 50EC (500ml/200 lit) tưới vào vùng rễ trừ tuyến trùng, sùng trắng. Phun Lenfos 50EC trừ mối. Sau khi diệt xén tóc cần dùng Norshield 86.2WG (50g/lit) bôi quét vào vết thương.

Nứt vỏ chảy nhưa trên cành

Nứt vỏ chảy nhựa trên thân

Ấu trùng xén tóc đục thân

 

• Trị bệnh: Phát hiện sớm triệu chứng bệnh, tiến hành tưới Eddy 72WP + Hợp Trí Super Humic (500g + 500g/ 200 lít), tưới 10-15 lít/cây, tưới 2 lần cách 7-10 ngày lần, 7-10 ngày sau xử lý lần 2 khi thấy rễ non mới ra tiến hành bón nhẹ phân NPK giúp cây mau phục hồi.

* Chú ý: Trước khi xử lý thuốc trừ bệnh cần vệ sinh vườn, thu dọn cỏ dại, lá cây dưới gốc , xới nhẹ gốc bằng cuốc 3 răng để toàn bộ lượng thuốc tưới thấm vào rễ cây nhanh hơn.

Tưới Eddy 72WP phòng trừ bệnh Vàng lá- Thối rễ